مشاور حقوقی جرم نشر اکاذیب

مشاور حقوقی جرم نشر اکاذیب : این جرم یکی از جرائم علیه اشخاص و مبتلا به در جامعه می باشد که نسبت به اشخاص حقیقی و حقوقی قابل ارتکاب می باشد در این جرم مرتکب خلاف واقعی را اظهار می دارد تفاوتی که با جرم افترا دارد این است که در جرم نشر اکاذیب نیازی نیست که حتماً جرمی را به دیگری نسبت داده شود به عنوان مثال چنانچه شخصی بگوید دیگری دارای همسر دوم یا درآمد نجومی است در صورتی که قصد اضرار به آن شخص را داشته و این بیانات کذب بوده و قابلیت تشویش اذهان عمومی را داشته باشد ، جرم نشر اکاذیب محقق می گردد حال آنکه داشتن درآمد بالا اگر به سبب ارتکاب جرم نباشد ، جرم نیست .

عناصر تشکیل دهنده جرم نشر اکاذیب

هر جرمی از سه عنصر قانونی ، مادی و معنوی تشکیل می شود ، جرم نشر اکاذیب نیز از این قاعده مستثنی نیست .

الف ) عنصر قانونی جرم نشر اکاذیب

ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات جرم نشر اکاذیب را بدین شکل تعریف نموده است که

” هرکس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله نامه یا شکواییه یا مراسلات یا عرایض یا گزارش یا توزیع هرگونه اوراق چاپی یا خطی با امضاء یا بدون امضاء اکاذیبی را اظهار نماید یا به همان مقاصد اعمالی را بر خلاف حقیقت را راساً یا به عنوان نقل قول به شخص حقیقی یا حقوقی یا مقامات رسمی تصریحاً یا تلویحاً نسبت دهد اعم از اینکه از طریق مزبور به نحوی از انحا ضرر مادی و معنوی به غیر وارد شود یا نه علاوه بر اعاده حیثیت در صورت امکان باید به حبس از ۲ ماه تا ۲ سال وایا شلاق تا ۷۴ ضربه محکوم شود “

همچنین ماده ۵۷ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح در مورد نشر اکاذیب توسط نظامیان تعیین تکلیف نموده است .

ب ) عنصر مادی جرم نشر اکاذیب

۱_ رفتار مرتکب

اظهار نمودن به معنای گفتن مدنظر مقنن نبوده بلکه بیش تر آشکار کردن مورد نظر است . این اظهار نمودن به دو روش محقق می گردد ،

اول :

مطلق اظهار نمودن یک موضوع کذب به شخص مورد نظر مرتکب ؛

دوم :

به صورت اشاعه و نشر دادن به این معنا که علاوه بر شخص مورد نظر مرتکب ، سایر اشخاص نیز از این اکاذیب مطلع گردند .

۲_ کذب بودن اظهارات

وقوع جرم نشر اکاذیب مشروط به دروغ بودن یا کذب بودن محتوای اظهارات مرتکب است . اثبات کذب بودن اظهارات مرتکب بر عهده شاکی است و چنانچه مرتکب در مقام دفاع بتوانند صحت اظهارات خویش را ثابت نماید تبرئه خواهد شد .

پ ) عنصر معنوی

جرم نشر اکاذیب از جمله جرائم عمدی است که مقنن با استفاده از واژه ” قصد” در صدر ماده ۶۹۸ قانن مجازات اسلامی به این موضوع اشاره نموده است .

امید شاه مرادی – وکیل پایه یک دادگستری و مشاوره حقوقی