طرق ختم رسیدگی و آثار آن

طرق ختم رسیدگی و آثار آن : دادگاه پس از ختم مذاکرات و دادرسی و اعلام ختم جلسه برابر ماده 152 قانون آیین دادرسی مدنی رای صادر می نماید . چنانچه رای راجع به ماهیت دعوا و به صورت قاطع باشد حکم نامیده می شود و چنانچه رای نسبت به اطراف قضیه یا متفرعات دعوا یا مسائلی که برای کشف حقیقت لازم است ، باشد چون تکلیف ماهوی دعوی را معین نمی کند قرار محسوب می شود .

حکم اخباری

حکم ممکن است غیابی یا حضوری بوده و در هر یک از این دو صورت ممکن است اخباری یا انشائی باشد .

اخباری حکمی است که در وضعیت اصحاب دعوا نسبت به قبل از دادرسی تغییری نداده و وضعیتی را که قبلاً داشته اند اخبار کند . مثل اینکه مدعی علیه به مدعی بدهکار بوده و در دادگاه نیز به این موضوع اقرار نماید و محکوم به تأدیه دین شود ، بنابراین چون این وضعیت یعنی مدیون بودن به محکوم له را قبل از صدور حکم نیز داشته و فعلاً هم آن وضعیت باقی است تغییری در حالت قبلی آنان داده نشده و حکم دادگاه به حقانیت مدعی به منزله اخبر وضعیت سابق است .

حکم انشائی یا تأسیسی

انشائی یا تأسیسی حکمی است که وضعیت طرفین را نسبت به قبل از آن تغییر دهد . مثلاً اگر زن به ادعای ثبوت شرط طلاق از دادگاه درخواست حکم طلاق کند و محکمه شرعی حکم طلاق دهد ، این حکم انشائی محسوب می شود زیرا چنین وضعیتی را طرفین قبل از صدور حکم نداشته و اخبار از وضعیت سابقه نشده بلکه دادگاه وضعیت خاصی را که اصحاب دعوا بعد از حکم باید دارا باشند انشاء و ایجاد کرده و به عبارت اخری تأسیس وضعیت جدیدی برای آنها نموده است .

انواع قرار

قرارهایی که دادگاه در جریان رسیدگی ممکن است صادر نماید چهار نوع می باشند که عبارتند از : قرارهای اعدادی ، قرارهای موقت ، قرارهای قرینه و قرارهای قطعی

امید شاه مرادی – وکیل پایه یک دادگستری و مشاور حقوقی