دادرسی الکترونیکی

دادرسی الکترونیکی : استفاده از شیوه های الکترونیکی در فرآیند دادرسی ، علاوه بر سرعت و صرفه جویی در هزینه ها به بالا بردن سطح اعتماد عمومی به دستگاه های اجرایی ، به کاستن از نارضایتی های عمومی و کاهش جرائم مرتبط نیز کمک می کند . با این همه جهت تأمین دادرسی های الکترونیکی وجود زیر ساخت‌ های فنی و حقوقی ضرورت دارد .

دادرسی الکترونیکی که از آن به دادگستری الکترونیکی ، دادرسی مجازی ، سایبری دیجیتالی و …. هم تعبیر می شود ، توسط اتحادیه اروپا برای اولین بار مورد استفاده قرار گرفت . بنابراین منظور از دادرسی الکترونیکی ، بهره برداری از ابزارها و روش های الکترونیکی ، ارتباطی و اطلاعاتی برای طرح دعوا در دادگاه و انجام فرآیند دادرسی از تسلیم دادخواست و شکوائیه و ابلاغ اوراق قضایی تا رسیدگی به دعوا و صدور رای و اجرای آن است .

امضاء الکترونیکی در دادرسی الکترونیکی

امضاء دیجیتالی یا همان الکترونیکی در معنای وسیع کلمه علامتی است که قصد اصلی امضاء کننده را برای الزام به انجام عملی یا خودداری از آن نشان می دهد . یکی از موضوعات اساسی در ارتباط با هر موضوع حقوقی ، ارزش اثباتی آن است . به عبارت دیگر قابلیت استناد در محاکم در صورت طرح دعوا در دادگاه علت اصلی پرداختن به جنبه‌های حقوقی مسائل مبتلا به است . اطلاعات ذخیره شده در قالب های الکترونیکی ممکن است بنا به دلایل مختلف نگهداری و بازیابی گردند ، یکی از این دلایل اقامه دعوا در محاکم است اگر یک تاجر که معامله ای را در قالب تجارت الکترونیکی انجام داده مجبور به حضور در دعوا به عنوان خواهان یا خوانده باشد ، مطمئناً اسناد الکترونیکی نقش بسیار مهمی به عنوان دلیل بر عهده خواهند داشت . پذیرش و ارزش اثباتی این سند الکترونیکی بستگی به اعتبار حقوقی امضای مندرج در آن دارد .

همچنین اطمینان خاطر در خصوص اعتبار حقوقی امضای الکترونیکی یکی از عوامل اساسی در ارتباط با توسعه تجارت الکترونیکی است چرا که فقدان یک نظام حقوقی منسجم در ارتباط با امضای الکترونیکی امکان انجام معامله به روش الکترونیکی را برای تجار مشکل می نماید ، زیرا قرارداد های تجاری الکترونیکی محقق نمی گردند مگر اینکه امضای الکترونیکی ، معتبر و لازم الاجراء باشد .

علاوه بر قراردادهای تجاری الکترونیکی ، در فرآیند دادرسی به شیوه مجازی ، اعتبار امضاء الکترونیکی از شروط اساسی می باشد .

شرایط اعتبار امضاء الکترونیک

برای اینکه امضای الکترونیکی در مقام دعوا یا دفاع قابل استفاده باشد ضروری است که برخی از ویژگی ها از جمله : منحصر به فرد بودن ، تعیین هویت ، تحت کنترل داشتن و امکان ممیزی داشتن را دارا باشد ؛ بدین منظور نیز هر روزه بر کیفیت استاندارد های فنی که چنین خصوصیاتی را تضمین کنند ، افزوده می شود . با این حال ، تفاوت های زیادی بین نوشته های الکترونیکی و اسناد کاغذی وجود دارند که باعث تفاوت در آثار حقوقی هر یک از دو نوشته می شود . از جمله مهم ترین تفاوت ها آن است که تغییر در امضاء الکترونیکی در صورت لزوم به سهولت صورت می گیرد .