پاک کردن سوء پیشینه کیفری + باید ها و نباید ها

پاک کردن سوء پیشینه کیفری : یکی از مجازات های تبعی که به دنبال وقوع جرم و جنایت و مجازات مجرم اعمال می شود محرومیت وی از برخی حقوق اجتماعی همانند حق اشتغال به شغل های دولتی، حق عضویت در میان کاندیداهای نمایندگی مجلس شورای اسلامی، شورای شهر و روستا و مواردی از این قبیل می باشد.

این مسئله با عنوان سوء پیشنیه مطرح شده و رفع آن نیازمند گذشت مدت زمانی است که با توجه به نوع مجازات تعیین شده در قانون درج شده است. در این شرایط با پاک کردن سوء پیشنیه مواجه هستیم که در ادامه به صورت دقیق تر بررسی می گردد.

مواردی که مشمول سوء پیشنیه هستند

• مجازات های سالب حیات (اعدام) و حبس ابد.
• مجازات های منتهی به نقص عضو و قصاص عضو در مواردی که دیه جنایت وارده بیش از نصف دیه قربانی باشد.
• مجازات های منتهی به نفی بلد و همچنین حبس تا درجه چهارشنبه.
• محکومیت به شلاق حدی و نه تعزیری همانند شلاق مربوط به زنا، مساحقه، شرب خمر، قذف و مانند آن ها.
• مجازات منتهی به نقص عضو و قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارده کمتر از نصف دیه قربانی یا برابر با آن باشد.
• محکومیت به حبس درجه پنج.

پاک شدن سوء پیشینه

برخی از افراد زمانی که اصطلاح پاک کردن سوء پیشنیه را می شنوند تصور می کنند خود آن ها باید اقداماتی را در ادارات و ارگان های دولتی انجام دهند تا مشمول رفع سوء پیشینه واقع شوند این درحالیست که پاک کردن سوء پیشنیه به معنای گذر زمان است. پاک کردن سوء پیشینه در جرائم فوق به صورت ذیل رخ می دهد:

• برای مجازات های سالب حیات یا همان اعدام اگر به هر دلیلی اجرا نشود و همچنین در خصوص مجازات های مربوط به حبس ابد در صورتی که به آزاد شدن زندانی منتهی گردد به مدت هفت سال بعد از اتمام مجازات مقرر سوء پیشنیه کیفری لحاظ می شود. بنابراین فرد باید حتماً 7 سال را به صورت کامل پشت سر بگذارد تا گواهی عدم سوء پیشنیه کیفری را دریافت کند و حقوق اجتماعی را به دست آورد.
• برای مجازات های منتهی به نقص عضو و قصاص عضو در مواردی که دیه مقرر از نصف دیه کامل انسان بیشتر باشد به مدت 5 سال زمان نیاز است تا سوء پیشنیه کیفری رفع شده و فرد مجدداً از حقوق اجتماعی خود بهره مند شود.
• در مجازات نفی بلد و حبس به مدت چهار سال این زمان به مدت سه سال مقرر شده است.
• در مجازات شلاق حدی این زمان به مدت دو سال است. همچنین در مجازات منتهی به نقص عضو و قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارده کمتر از نصف دیه قربانی یا برابر با آن باشد و در حبس درجه 5 نیز به مدت دو سال باید برای رفع سوء پیشنیه صبر کرد.

محرومیت های سوء سابقه کیفری

شاید برای شما سوال باشد که یک فرد در زمانی که منتظر است تا سوء سابقه کیفری وی حذف گردد از چه حقوقی محروم می شود. مطابق قانون حقوق ذیل در خصوص این افراد اجرا نمی گردد مگر اینکه گواهی رفع سوء پیشنیه کیفری را ارائه کنند.

• الف- حق داوطلب شدن در انتخابات ریاست جمهوری، مجلس خبرگان، مجلس شورای اسلامی و همچنین شورای اسلامی شهر و روستا.
• ب- حق عضویت در شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام یا هیات دولت و همچنین حق تصدی معاونت رئیس جمهور .
• پ- حق تصدی ریاست قوه قضائیه، دادستانی کل کشور، ریاست دیوان عالی کشور و همچنین ریاست دیوان عدالت اداری.
• ت- حق انتخاب شدن یا عضویت در انجمن ها، شورا ها، احزاب و جمعیت ها اعم از اینکه به موجب قانون باشد یا با رای مردم.
• ث- حق عضویت در هیأت های منصفه و امناء و شوراهای حل اختلاف در سطح تمام شهرها و مراکز استان ها.
• ج- حق اشتغال به عنوان مدیر مسئول یا سر دبیر رسانه های گروهی همانند مجلات، روزنامه ها، شبکه های خبری صدا و سیما و مواردی از این قبیل.
• چ- حق استخدام و یا اشتغال در کلیه دستگاه های حکومتی اعم از قوای سه گانه و سازمان ها و شرکت های وابسته به آن ها، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، نیروهای مسلح و سایر نهادهای تحت نظر رهبری، شهرداری ها و موسسات مأمور به خدمات عمومی و دستگاه های مستلزم تصریح یا ذکر نام برای شمول قانون بر آنها.
• ح- حق اشتغال به عنوان وکیل دادگستری و یا تصدی دفاتر ثبت اسناد رسمی و همچنین حق تصدی دفترخانه ازدواج و طلاق و دفتریاری.
• خ- حق انتخاب شدن به سمت قیم، امین، متولی، ناظر یا متصدی موقوفات عام.
• د- حق انتخاب شدن به سمت داوری یا کارشناسی در مراجع رسمی .
• ذ- حق استفاده از نشان های دولتی و عناوین افتخاری.
• ر- تأسیس ، اداره یا عضویت در هیأت مدیره شرکت های دولتی ، تعاونی و خصوصی یا ثبت نام تجارتی یا موسسه آموزشی ، پژوهشی ، فرهنگی و علمی.

لازم به ذکر است که موارد مندرج در سه بند ابتدایی حتی بعد از رفع سوء سابقه کیفری نیز تداوم خواهند.