مدارک لازم برای اثبات بیع

مدارک لازم برای اثبات بیع : کسی که ادعای وقوع بیع را دارد باید مدارک لازم برای اثبات بیع را به دادگاه ارائه کند.! این یک اصل حقوقی است که ادعای منفی قابل اثبات نیست و هرگاه فردی ادعای وقوع یک عمل در گذشته را دارد. باید نسبت به اثبات آن همت گمارد. باتوجه به اینکه اصطلاحات متعددی در خصوص خرید و فروش وجود دارد. که همه آن ها نیز به زبان عربی هستند و درک آن ها برای عامه اجتماع دشوار است. بنابراین بهتر می باشد تا مدارک لازم برای اثبات بیع را با ذکر کلیات حاکم بر این مسئله آغاز کنیم.

بیع، مبیع و ثمن

زمانی که با اصطلاحات فوق مواجه می شوید شاید تصور کنید با یک قرارداد یا قضیه حقوقی بسیار سخت و دشوار مواجه هستید اما این گونه نیست. بیع به معنای فروش است و در واقع همان عملیات خرید و فروش در دنیای واقعی را می رساند. مبیع به معنای کالایی است. که در معرض فروش قرار گرفته و خریدار در ازای مبلغی پول آن را تصاحب می کند. ثمن نیز به همان وجه نقد یا نسیه ای گفته می شود که در قبال مبیع پرداخت می گردد. در نتیجه بیع، خریدار صاحب مبیع و فروشنده صاحب ثمن معامله می شود.

انواع بیع

بیـع به چهار صورت انجام می شود:

1. بـیع نقد که هم مبیع و هم ثمن معامله در زمان وقوع بیع تسلیم می شود.
2. بـیـع نسیه که مبیع در زمان عقد بیع تسلیم می شود. اما ثمن دارای مدت است و بعد از مدتی به فروشنده پرداخت می گردد. و در عرف معمولاً خرید قسطی یا اقساطی نامیده می شود.
3. بیـع سلم یا بیع سلف که برخلاف مورد اخیر است. و در آن ابتدا ثمن معامله اخذ شده و سپس مبیع تحویل داده می شود. این نوع معامله بیشتر در پیش خرید آپارتمان یا خودرو صورت می گیرد.
4. بـیع کالی به کالی که وقوع عقد بیع در زمان حال را می رساند اما مبیع و ثمن بعداً پرداخت می شوند.

همه موارد فوق قابلیت انکار و اثبات با استفاده از مدارک و ادله مشخص را دارند.

اثبات بیع مال غیر منقول

زمانیکه عقد بیع در خصوص یک مال غیر منقول صورت گیرد. باید به صورت رسمی یا تنظیم قولنامه باشد. منظور از اموال غیر منقول هر گونه مالی است که قابلیت جابجایی ندارد. همانند زمین یا اموالی که به واسطه زمین، قابلیت جابجایی ندارند و در حکم غیر منقول شناخته می شوند؛ همانند ویلا، آپارتمان، کارگاه و مانند آن ها.

کسی که معامله مال غیرمنقول را انکار می کند هیچ گونه وظیفه ای برای اثبات وقوع بیع خود ندارد. چرا که طبق قانون، امور منفی (عدم فروش مال غیرمنقول) قابل اثبات نیستند. ( اصطلاحاً می گویند نافی را نفی کافی ست ) در این شرایط باید فردی که ادعای وقوع بیع را دارد مدارک لازم برای اثبات بیع غیرمنقول را ارائه کند. اصولاً با توجه به اهمیت تنظیم سند رسمی در خرید و فروش اموال غیرمنقول، همواره حق با کسی است که سند رسمی را در دست دارد مگر اینکه طرف مقابل بتواند خلاف آن را اثبات نماید.

اثبات بیع مال منقول

در خصوص اموال منقول همانند خودرو، جواهرات، بار میوه و … قدری اوضاع متفاوت است. دراین شرایط دیگر کسی از شما سند رسمی نمی خواهد. (در خصوص خودرو قضیه فرق می کند) بلکه یک سند عادی و دست نوشت نیز می تواند به خوبی برای اثبات وقوع بیع کارساز باشد. دراین شرایط نیز مدعی وقوع بیع باید مدارک لازم برای اثبات بیع مال منقول را ارائه نماید و فردی که انکار کننده است وظیفه ای در این خصوص نخواهد داشت.

البته در اکثر موارد در اموال منقول قاعده ید جاری و ساری است. بدین معنا که هر کسی مالی را در اختیار دارد اصل بر این است که مالک آن مال است .

مرجع صالح رسیدگی به اثبات بیع

در خصوص اموال منقول و غیرمنقول باید به مراجع مختلفی مراجعه کنید با این حال هر دوی آن ها در زیر مجموعه مراجع حقوقی بوده و نیازی به مراجع کیفری ندارید. جهت اثبات بیع مال منقول باید در محل سکونت خوانده، دعوی را به جریان اندازید. در خصوص اثبات بیع مال غیرمنقول نیز باید در محل وقوع همان مال غیر منقول طرح دعوا نمود . ابتدا به دفتر ثبت خدمات الکترونیک قضایی بروید و سپس دادخواست اثبات بیع را مطرح نمایید. هزینه دادرسی اثبات وقوع بیع نیز معادل هزینه دادرسی در دعاوی مالی است.

مدارک و ادله لازم برای اثبات بیع

شما علاوه بر مدارک شناسایی خود به ادله معتبری برای اثبات بیع نیاز دارید. مدارک لازم برای اثبات بیع عبارتند از:

– سندمالکیت

اگر سند مالکیت در دست دارید که دیگر نیازی به اثبات دعوی نیست اما اگر سند مالکیت در دست طرف مقابل است و وقوع بیع را انکار می کند. باید جعلی بودن یا خلاف واقع بودن آن را اثبات کنید.

– شهادت شهود

شهادت دو مرد عادل یا یک مرد و دو زن برای اثبات بیع در مواردی که سند مالکیت را ندارید کفایت می کند.

– کپی برابر اصل از قولنامه

این برگه را باید از دفتر اسناد رسمی اخذ کنید.

– سوگند

مدعی وقوع بیع باید سوگند یاد کند که بیع منقعد شده و ثمن معامله پرداخت شده است.

– امارات قضایی

باید گفته شود که در دنیای امروز هیچ چیزی به اندازه امارات قضایی و اسناد رسمی نمی توانند در زمان اثبات یک دعوی به کمک شما بیایند. حتی سوگند و شهادت شهود نیز می تواند نوعی امارات قضایی قلمداد گردد که قاضی را در پذیرش ادعا یا رد آن یاری می کند. بنابراین می توانید هر نوع ادله ای همانند ارسال یک پیامک به شماره خوانده، صدای ضبط شده یا مواردی از این قبیل را به عنوان یکی از امارات قضایی مطرح نموده. و از مقام قضایی درخواست کنید تا در زمان صدور حکم به آن ها توجه ویژه ای مبذول نماید.

– اقرار خوانده

اگر هیچ سند و مدرکی از وقوع بیع در اختیار ندارید. تنها چیزی که می تواند به کمک شما بیاید صرفاً اقرار خوانده است. اقرار خوانده یا کسی که وقوع بیع را تاکنون انکار کرده است. باعث صدور حکم به نفع شما شده و ادعای خلاف آن بعد از اقرار از جانب خوانده قابل استماع نخواهد بود.

اثبات دعوی در صورتی که مدارک قانونی همانند سند رسمی، قولنامه یا دست نوشت عادی با امضای طرفین و شهادت شهود وجود نداشته باشد بسیار دشوار است. پیشنهاد می دهیم در این زمینه حتماً از وکیل حرفه ای در امور حقوقی یاری گرفته و مشاوره حقوقی لازم را در این زمینه دریافت نمایید.