صفر تا 100 مجازات خیانت در امانت در قانون ایران

مجازات خیانت در امانت : خیانت در امانت عنوان یک فعل مجرمانه است که در اغلب نظام های حقوقی جرم انگاری نشده و به متون فقهی و اسلامی مرتبط است. بنابراین نظام های حقوقی همانند نظام کامن لا در انگلیس چنین جرمی را معرفی نکرده و تمام افعال مشابه را در قالب سرقت جرم انگاری نموده است.

با توجه به اینکه شباهت بسیار زیادی میان خیانت در امانت، سرقت و کلاهبرداری مشاهده می شود همواره این سوال مطرح می شود که مجازات خیانت در امانت چیست و چه تفاوت هایی با جرائم مشابه دارد؟ وکیل کیفری در ادامه به بررسی زوایای مختلف این جرم و به خصوص مجازات خیانت در امانت خواهیم پرداخت.

تعریف جرم خیانت در امانت

این جرم در متون حقوقی و قانونی به شرح ذیل تعریف شده است:

• هرگاه اموال منقول یا غیر منقول یا اسنادی از قبیل سفته ، چک و قبض و نظایر آن به عنوان اجاره، امانت، رهن، وکالت یا هر کار با اجرت یا بی اجرت به کسی داده شده و بنابر این بوده است که اشیاء مذکور مسترد شوند یا به مصرف معینی برسند و شخصی که آن اشیاء نزد او بوده آنها را به ضرر مالکین یا متصرفین آنها استعمال یا تصاحب یا تلف یا مفقود نماید مرتکب خیانت در امانت شده است.
• هرگاه کسی از سفید مهر یا امضایی که به او سپرده شده است سوء استفاده کند مرتکب خیانت در امانت شده است.
• درقانون تجارت نیز بدین صورت تعریف شده است که هرگاه یک فرد به نمایندگی از دیگری، معامله ای انجام دهد که نفع موکل را در نظر نگرفته است مصداق خیانت در امانت است.

نکته ای که باید در خصوص این جرم بدانید این است که قانون هیچ گونه حد و حصری برای خیانت در امانت در نظر نگرفته است و بیان می کند هر جرمی که ممکن است مصداق خیانت در امانت باشد باید به صورت دقیق بررسی گردد و بعد از اثبات عنوان مجرمانه مورد نظر، مجازات خیانت در امانت را هم در خصوص آن اجرا نمود.

تفکیک خیانت در امانت از سرقت و کلاهبرداری

با توجه به اینکه مجازات خیانت در امانت با مجازات جرائمی همانند سرقت و کلاهبرداری متفاوت است بنابراین باید صحت عنوان مجرمانه نیز بررسی شود. شرایط لازم برای وقوع جرائم فوق به شرح ذیل است:

• سرقت به معنای ربودن است. یعنی مالی که در محل خاصی نگهداری شده را برداشته و این عمل را به صورت مخفیانه انجام دهد.
• کلاهبرداری به معنای کسب مال با توسل به تقلب و فریب ( مانور متقلبانه ) است . در این روش کلاهبردار سعی می کند کاری انجام دهد یا وعده و وعیدی بدهد تا صاحب مال، مال مورد نظر را شخصاً تقدیم کلاهبردار نماید.
• خیانت در امانت بدین صورت است که صاحب مال، مال مورد نظر را با رضایت خود در اختیار امین قرار می دهد اما وی از مال مورد امانت، در مسیری به غیر از آنچه که صاحب مال تعیین نموده است استفاده می کند. بنابراین به راحتی می توان تفاوت این مقوله را با سرقت و کلاهبرداری تشخیص داد.
• لازم به ذکر است که خیانت در امانت اگر توسط مقامات رسمی یا قراردادی و همچنین اگر توسط کارمندان رسمی یا قراردادی در ارگان های دولتی یا وابسته به دولت صورت گیرد عنوان اختلاس پیدا کرده و مشمول قوانین مربوط به مجازات اختلاس هستند.

مجازات خیانت در امانت چیست؟

در قانون مجازات اسلامی، مجازات خیانت در امانت به میزان شش ماه الی سه سال حبس تعزیری تعیین شده است.

البته فرد مسئولیت هرگونه خسارت و غرامتی که به مال وارد شده است را برعهده خواهد داشت. لازم به ذکر است که حداکثر مجازات تعیین شده برای این افراد از حداکثر مجازات تعیین شده برای کلاهبرداران کمتر می باشد. مسئله مهمی که در خصوص مجازات خیانت در امانت وجود دارد این است که این جرم به موجب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری قابل گذشت شده است .

وکیل خیانت در امانت : این جرم ممکن است به صورت فعل مثبت یا ترک فعل صورت گیرد. این جرم آنی است و باید حتما صورت گیرد تا مشمول مجازات خیانت در امانت گردد بنابراین جرمی به عنوان آغار خیانت در امانت وجود ندارد که مجازات آن با مجازات خیانت در امانت متفاوت باشد. بدین معنا که به محض وقوع، جرم ثابت شده و مشمول مجازات واقع می شود.