تأمین دلیل چیست و چگونه انجام می شود ؟

تأمین دلیل چیست؟

مدیریت دعوی توسط وکلای حقوقی و کیفری حکم می کند تا از تمام راه های موجود به نفع موکل خود استفاده کنند. قرار تأمین دلیل یا به اصطلاح عامیانه ، تأمین دلیل یکی از مواردی است که همواره مورد توجه وکلای حرفه ای چک واقع شده و استفاده از آن را رمز موفقیت برای حفظ حقوق موکل خود می دانند.

حال سوال این است که:

• تأمین دلیل چیست و چه مرجعی صلاحیت صدور آن را دارد؟
• شرایط درخواست تأمین دلیل چیست و اینکه چه مراحلی دارد؟
• در نهایت نیز به بررسی انواع تأمین دلیل و اعتراض به آن خواهیم پرداخت.

تامین دلیل به چه معناست؟

تأمین به معنای فراهم کردن است و منظور از تأمین دلیل در علم حقوق، ایجاد یک حاشیه امن برای فردی است که دلایل کافی جهت حقانیت خود دارد. در این شرایط مسئله ای به نام تأمین دلیل مطرح می شود و تفاوتی ندارد که پرونده مورد نظر از نوع حقوقی است یا کیفری!

مرجع صالح برای صدور تأمین دلیل

امروزه از شورای حل اختلاف به عنوان مرجع صالح جهت صدور تأمین دلیل نام می برند. درخواست افراد مبنی بر این امر ممکن است در حین دادرسی و یا پیش از آن ارائه گردد. تفاوتی ندارد که درخواست خود را در چه زمانی تقدیم شورا می کنید در هر صورت باید زمان مورد نظر برای تأمین نمودن دلایل مستندی مناسب باشد گرچه طرح این درخواست پیش از شروع دادرسی فواید متعددی را به دنبال خواهد داشت.

شرایط تأمین دلیل

افراد در موارد خاصی می توانند مبادرت به درخواست تأمین دلیل نمایند. بنابراین درخواست مذکور در تمامی پرونده ها جریان نداشته و محدود به موارد خاصی است. از جمله مهمترین دلایل و شرایط ارائه این درخواست موارد ذیل است:

• زمانیکه فرد مستندات کافی برای اثبات ادعای خود در اختیار دارد اما احتمال مفقود شدن یا نابود شدن آن ها وجود داشته باشد .
• زمانیکه فرد در حین دادرسی نیاز داشته باشد تا به زندگی روزمره بازگشته و فعالیت خود را از سربگیرد.

مراحل صدور تامین دلیل

اگر شرایط فوق برای شما مهیا شده است می توانید به یکی از دفاتر الکترونیک خدمات قضایی مراجعه کرده و در برگه های مشخصی درخواست تامین دلیل دهید. در این شرایط لازم نیست حتما اسم یا اسامی افراد خاصی را به عنوان خوانده یا خواندگان درج کنید بلکه صرفا مشخص بودن دلیل مورد نظر برای درخواست تامین دلیل کفایت می کند. در واقع شما به عنوان خواهان نمی توانید در قالب تامین دلیل، درخواست تحصیل دلایل لازم برای صدور تامین دلیل را بدهید.

انواع تامین دلیل

قرار تامین دلیل بر دو نوع است؛ تامین دلیل حقوقی و تامین دلیل کیفری. در خصوص تامین دلیل حقوقی می توان به عدم تخلیه ملک توسط مستاجر بعد از اتمام مدت اجاره اشاره نمود. تامین دلیل می تواند دستیابی شما به خسارات وارده بعد از اتمام اجاره و همچنین اجرت المثل ایام استفاده از منزل را تسهیل نماید.

در خصوص تامین دلیل در مسائل کیفری می توان به تصادف خودرو اشاره کرد. تصور کنید با خودرویی تصادف کرده اید و راننده مقابل مقصر وقوع تصادف است. در این شرایط شما اگر منتظر اتمام ماجرا و پرونده رسیدگی به تصادف شوید ممکن است مجبور باشید خودرو خود را چندین ماه در پارکینگ نیروی انتظامی رها کنید. بنابراین بهتر است یک تامین دلیل مناسب تهیه کرده و خودرو را تعمیر کنید. تامین دلیل به شما این امکان را می دهد تا بعد از پروسه پرونده، خسارات خود را از طرف مقابل درخواست نمایید.

اعتراض به تامین دلیل

قرار تامین دلیل در نفس و ماهیت خود قابل اعتراض نیست. بنابراین زمانیکه یک فرد مستندات کافی برای درخواست تامین دلیل را ارائه می کند و شورای حل اختلاف نیز با آن موافقت می نماید نمی توان به پذیرش درخواست و صدور قرار تامین دلیل اعتراض نمود اما می توان نسبت به رقم پیشنهادی و کارشناسی شده از جانب کارشناس رسمی دادگستری اعتراض کرد.

• حال مسئله مهم دیگری که در این باب مطرح می شود این است که مرجع رسیدگی به اعتراض کدام است؟

بر طبق قانون فرد نمی تواند در این زمینه شکایت خود را نزد شورای حل اختلاف ببرد بلکه باید در دادگاهی که اصل دعوا در آنجا مطرح شده است مبادرت به اعتراض نماید. در این زمینه بهتر است با مشاور حقوقی تامین دلیل یا وکیل خبره در این زمینه مشورت کنید.