ابطال مالکیت سند معارض

ابطال مالکیت سند معارض : سند معارض یک مسئله حقوقی متداول در دادگاهها و مراجع حقوقی ایران تلقی نمی گردد با این حال برخی از افراد به صورت محدود با آن مواجه شده و ممکن است دردسر های متعددی را تا زمان ابطال سند معارض و یا نیل به حقیقت متحمل شوند. با توجه به اینکه آشنایی عامه‌ اجتماع با موضوع سند معارض چندان زیاد نمی باشد به نظر می‌رسد مراجعه به وکیل ملکی در این موارد ضرورت دارد؛ اگر هم از لحاظ مالی توانایی گرفتن وکیل ملکی ندارید بهتر است حتماً به مشاوره حقوقی در بحث املاک یا امور ملکی مراجعه کنید.

ما در این مقاله کلیات مربوط به سند معارض و همچنین ابطال مالکیت سند معارض را تشریح می کنیم. در صورتی که با چنین مسئله ای مواجه شده اید پیشنهاد می دهیم با مطالعه این مقاله ما را همراهی کنید. در این مقاله نحوه ابطال مالکیت سند معارض به زبانی شیوا و رسا بیان شده است.

مالکیت معارض به چه معناست؟

معارض به معنای امری است که با یک امر یا امور دیگر تعارض دارد حال اگر این مقوله در خصوص مالکیت باشد. به تعارض یک سند با سند دیگر در برخی از بخش ها یا در تمام مطالب مندرج در هر دو سند اشاره دارد. بنابراین لازم نیست برای اثبات سند مالکیت معارض تمام مطالب مندرج در دو یا چند سند با یکدیگر متعارض باشند. بلکه تعارض آنها در یک بخش محدود مانند حق ارتفاق و انتفاع یا حتی مالکیت بر بخشی از متراژ زمین و املاک نیز برای ایجاد سند مالکیت معارض کفایت می کند.

دقت کنید که تعارض در مشخصات اسنادی که به صورت رسمی ثبت شده‌اند با تفاوت مطالب مندرج در این اسناد متفاوت است. تعارض در مطالب و مشخصات مندرج در سند ملکی با یک سند دیگر به معنای ایجاد اختلاف میان مالکین می باشد. اما تفاوت اسناد مربوطه با یکدیگر چنین تعارضی را ایجاد نمی‌کند و از لحاظ حقوقی کاملاً صحیح و اصولی قلمداد می شود .

علل ایجاد سند مالکیت معارض

از مهمترین علل ایجاد سند مالکیت معارض اشتباهات ثبتی می باشد اما در موارد محدودی نیز شاهد فروش یک ملک توسط مالک به چندین نفر هستیم که در این موارد نیز احتمال صدور سند مالکیت معارض افزایش می یابد. هرچند امروزه با سیستماتیک شدن امور ثبتی به ندرت شاهد این موارد هستیم اما باز هم محتمل بوده و حتی بروز آن را می‌توان سهل انگاری در ثبت دقیق املاک دانست .

بنابراین اگر دو سند با مالکیت دو فرد بر یک ملک به صورت مفروز و غیر مشاع باشند ، با مقوله سند مالکیت معارض مواجه هستیم. حتی اگر دو سند ، مالکیت دو فرد بر دو زمین مجاور یکدیگر را نشان دهد اما محدوده مالکیت یکی از اسناد به مالکیت دیگری تجاوز کرده باشد باز هم سند مالکیت معارض خواهد بود. در این میان سوالی که مطرح می گردد این است که کدام یک از اسناد مربوطه به عنوان سند معارض شناخته شده و درخواست ابطال آن نیز لازم می گردد.

تشخیص سند مالکیت معارض

تشخیص این امر بر عهده هیئت نظارت ثبتی است. همانطور که میدانید مالکیت معارض در میان اسناد رسمی مطرح می گردد. بنابراین اسناد مربوطه نباید صرفاً به صورت سند عادی یا مبایعه نامه تنظیم شده باشند. اگر میان اسناد رسمی این تعارض پیدا شود اداره‌ ثبت موظف است حقانیت را به یکی از مالکین بدهد. بنابراین امکان اثبات مالکیت دو فرد به صورت غیر مشاع بر یک ملک یا بخشی از ملک وجود ندارد.

اعضاء هیئت نظارت متشکل از دو نفر قاضی و مدیرکل ثبت استان یا معاون و یا کفیل او هستند. قضات حاضر در این هیئت توسط رئیس قوه قضاییه انتخاب شده و همچنین باید یکی از قضات دادگاه تجدید نظر مرکز همان استان باشند. این افراد موظف به بررسی پرونده بوده و باید مالکیت معارض را شناسایی کنند. مالکیت معارض محکوم به ابطال سند مربوطه است.

نحوه ابطال سند مالکیت معارض

در جلسه هیئت نظارت مواردی که منجر به ایجاد سند مالکیت معارض شده اند بررسی می شوند. برای این امر اداره‌ ثبت موظف است. اسناد مربوطه را برای تشکیل هیئت نظارت ارسال کند. چنین کارشناسانی از طرف هیئت نظارت مامور به رسیدگی در محل می شوند. هر کدام از طرفین می توانند اسناد خود را برای اثبات حقانیت مالکیت به هیئت نظارت ارسال کنند. همچنین طرف مقابل نیز می تواند برای اطلاع از اسناد ارائه شده توسط رقیب خود این اسناد را در اداره‌ ثبت مشاهده کرده و برای دفاع از حقوق خود اسناد مرتبطی را ارائه نماید.

کلیات مربوط به بررسی پرونده در یک جمله خلاصه می شود. و آن این است که سند موخر بر سند مالکیت مقدم، به عنوان سند معارض شناخته می شود. مشروط بر اینکه سند مالکیتی که مقدم است به یکی از علل قانونی باطل نشده باشد. رای هیئت نظارت قابل تجدید نظر است. تجدیدنظر در این خصوص در شورای عالی ثبت مطرح می گردد. در صورتی که ظرف بیست روز از ابلاغ رای توسط شورای عالی ثبت نسبت به آن هیچگونه اعتراضی صورت نگیرد. ابطال سند مالکیت معارض به صورت کل و یا تصحیح برخی از مطالب آن برای ایجاد یک سند جدید و صحیح محقق می شود.