نکاتی در خصوص ضمانت

نکاتی در خصوص ضمانت  : ضمانت در قانون مدنی و تجارت مورد توجه قانونگذار قرار گرفته است ، امروزه با توجه به شرایط موجود ، ضمانت تجاری در روابط حقوقی اشخاص مورد استفاده قرار می گیرد که با توجه به بار حقوقی و تاثیر بسیار زیاد آن در زندگی اشخاص لازم است قبل از هرگونه اقدام ، از مشاوره تخصصی وکلای با تجربه در این زمینه بهره مند گردید . حال با توجه به مقدمه مذکور به شرح نکاتی پیرامون ضمانت و انواع آن می پردازیم .

انواع ضمانت

انواع ضمانت صرف نظر از مدنی و تجاری بودن آن با شرح ذیل است :

1. ضمان نقل ذمه به ذمه

در این نوع از ضمان که در قانون مدنی به آن اشاره شده ، که البته اصل و قاعده در حقوق ایران این نوع از ضمان می باشد ، در این نوع از ضمانت ، ذمه مدیون اصلی بری شده و ذمه ضامن به جای او در برابر دائن ( طلبکار ) مشغول می گردد .

2. ضمان ضم ذمه به ذمه یا ضمان تضامنی عرضی

در این نوع از ضمان ، ذمه مدیون اصلی ( مضمون عنه ) و ذمه ضامن هر دو با هم در برابر مضمون له ( طلب کار ) مشغول می گردد این نوع از ضمانت در قانون ایران مستفاده از ماده ۶۹۸ قانون مدنی و ۴۰۳ قانون تجارت خلاف قاعده دانسته شده است و استثناء محسوب شده که مانند هر استثناء دیگری نیاز به تصریح دارد که این تصریح در مواردی توسط قانونگذار پیش بینی شده و در سایر موارد توسط طرفین صورت می گیرد .

3. ضمان وثیقه ای یا ضامن تضامنی طولی

ضمانتی است که به موجب آن مستفاد از ماده ۴۰۲ قانون تجارت ذمه ضامن ، وثیقه ذمه مضمون عنه ( مدیون اصلی ) می شود . بدین صورت که مضمون له ( طلبکار ) در بدو امر برای وصول طلب خود ابتدا به مدیون اصلی رجوع نماید و چنانچه از طریق مضمون عنه به نتیجه مطلوب خویش نرسد به ضامن که مدیون تبعی محسوب می گردد مراجعه نماید .

ترجیح ضمان تضامنی عرضی

همانطور که گفته شد در حقوق ایران ، اصل بر ضمان نقل ذمه است اما زمانی که ضمان به صورت تضامنی یا همان ضم ذمه باشد ، ارجح آن است که این ضمانت از نوع ضمانت عرضی باشد و چنانچه ضمانت طولی موضوع ماده ۴۰۲ قانون تجارت مد نظر طرفین باشد نیاز به تصریح دارد .

نحوه تشخیص نوع ضمان تضامنی

نحوه رجوع مضمون له به ضامن‌ و مضمون عنه در ضمانت تضامنی ابتدا تابع قرارداد فی ما بین طرفین است ( منظور ضامن و مضمون له است ) اگر توافق خصوصی بین طرفین وجود نداشته باشد مطابق ماده ۴۰۳ قانون تجارت ، مضمون له می تواند به تشخیص خود به هر یک از ضامن و مضمون عنه مجتمعاً یا به هر یک از آن ها منفرداً رجوع نماید ( ضمانت تضامنی عرضی )

امید شاه مرادی وکیل پایه یک دادگستری و مشاور حقوقی