10 نکته مهم و کاربردی در خصوص قولنامه

نکات کاربردی در خصوص قولنامه : طی چند دهه گذشته اطلاعات حقوقی افراد در خصوص معاملات و سایر مسائل حقوقی افزایش یافته است اما همچنان اغلب افراد جامعه از قوانین حاکم بر روابط اشخاص و اموال آگاه نبوده و این مسئله می تواند برای آن ها دردسر ساز باشد مگر اینکه به یک وکیل مجرب حقوقی یا مشاور حقوقی کارآزموده مراجعه کرده و از جوانب مختلف یک مسئله اطلاع پیدا کنند.

قولنامه نیز همین طور است! مردم ما در گذشته حساب دیگری روی قولنامه باز کرده بودند چرا که تصور می کردند از قدرت اجرایی بالایی همانند مبایعه نامه های رسمی برخوردار است اما به مرور زمان این روند تغییر کرد و با مشکلات حقوقی خاصی که در زمینه تنظیم قولنامه و عدم عمل به تعهدات مندرج در آن به وجود آمد بسیاری از مردم اعتماد خود را به آن از دست داده اند اما این عقد همچنان از دیدگاه علم حقوق کاملاً معتبر است و تنها کافیست تا نکات کاربردی در خصوص قولنامه را در زمان تنظیم و امضای آن بکار گیرید.

آشنایی بیشتر با قولنامه

همانطور که از نام این عقد بر می آید قولنامه یک وعده قانونی و حقوقی است و به معنای انتقال واقعی مالکیت در لحظه تنظیم قولنامه نمی باشد. در واقع شما زمانیکه یک سند با سربرگ قولنامه را امضا می کنید متعهد به خرید یا فروش مالی در آینده می شوید. بنابراین شما به محض امضای قولنامه صاحب مال یا ثمن (وجه پرداختی در قبال مال فروخته شده) نمی شوید و این عمل موکول می شود به زمان تنظیم مبایعه نامه که به معنای خرید و فروش مال است.

مبایعه نامه منجر به انتقال مبیع به خریدار و انتقال ثمن به فروشنده می شود. البته ما می توانیم بیع و خرید و فروش هایی را تصور کنیم که در آن ها پرداخت ثمن به آینده موکول می شود یا همان قضیه نسیه گرفتن! حتی مبیع انواع دیگری هم دارد. به عنوان مثال ممکن است ثمن معامله پرداخت شود اما مبیع در لحظه معامله تسلیم نگردد و در آینده تحویل داده شود. در اینجا نیز انتقال مالکیت رخ داده است اما در زمان تنظیم قولنامه به هیچ وجه مسئله انتقال مالکیت وجود ندارد و تنها وعده آن در آینده پذیرفته شده است.

نکاتی که باید در خصوص قولنامه بدانید

1. سمت طرف مقابل را احراز کنید؛ اینکه مالک واقعی مال یا خریدار واقعی است یا از طرف ایشان به نمایندگی انتخاب شده است. اگر نماینده مورد نظر فاقد سند نمایندگی یا وکالت بود از تنظیم قولنامه به طرفیت ایشان خودداری نمایید.
2. به موضوع معامله یا همان مبیع اشراف کامل داشته باشید. همه مشخصات آن را بررسی کرده و حتماً به صورت حضوری از ملک مورد نظر بازدید کنید.
3. مشخصات ملک باید با تمام مشخصات مندرج در قولنامه تطابق داشته باشد.
4. از تنظیم قولنامه های دستی پرهیز کرده و حتی الامکان آن را نزد مشاور املاکی که مجوز خود را از اتحادیه مربوطه اخذ کرده است تنظیم نمایید.
5. مشاور املاک باید یک کد رهگیری به شما بدهد. این کد نشان دهنده این است که ملک مورد نظر به فرد دیگری فروخته نشده است.
6. تنظیم قولنامه علاوه بر امضای شما و فرد مقابل یا نمایندگان شما به امضا و مهر مشاور املاک و دو نفر شاهد نیاز دارد.
7. اگر ملک مورد نظر در نتیجه ارث به فروشنده رسیده است حتماً گواهی انحصار وراثت را به دقت مطالعه نمایید و مطمئن شوید که همه ساز وکارهای حقوقی در خصوص آن صورت گرفته است.
8. با توجه به اینکه تنظیم قولنامه صرفاً یک وعده برای انتقال مالکیت در آینده است برای جلوگیری از عدم اجرای تعهدات مندرج در آن سعی کنید وجه التزام تعیین نمایید. در این صورت هرکدام از طرفین اگر فعلی را خلاف تعهدات مقرر انجام دهد یا به این تعهدات وفادار نباشد باید مبلغ مورد نظر را به طرف دیگر پرداخت نماید.
9. قولنامه را در سه نسخه تنظیم نمایید؛ یکی از این نسخ در اختیار شما، یکی در اختیار فرد مقابل و یکی هم در بنگاه املاک بایگانی می شود.
10. در قولنامه تنظیمی حتما در خصوص پارکینگ، کنتور آب، برق، گاز و سایر ملحقات ملک تعیین تکلیف شود.

مطالبات قانونی در قولنامه

همانطور که مشخص گردید شما می توانید وجه التزام تعیین کنید تا اگر طرف مقابل در زمان تعیین شده مبادرت به اجرای مفاد قولنامه نکرد ملزم به پرداخت جریمه یا خسارت باشد.

مطالبه وجه التزام به این معنا نیست که شما دیگر قید عمل به مفاد قولنامه را زده اید بلکه شما می توانید از دادگاه علاوه بر مطالبه وجه التزام، الزام به انجام تعهدات مقرر در قولنامه را هم بخواهید. اگر به علت عدم اجرای تعهد خسارت خاصی به شما وارد شده باشد شما حق دریافت خسارت تاخیر تادیه را هم خواهید داشت که در خصوص عدم به موقع پرداخت ثمن معامله مطرح می شود. همچنین شما می توانید حق فسخ را برای خود محفوظ داشته و در صورت عدم اجرای تعهدات مقرر توسط فرد مقابل، قولنامه را فسخ نمایید.